این در حالی است که به رغم همه هشدارها، این روند مخرب همچنان ادامه دارد. طرح عبور جاده از جنگل ابر یکی از مواردی است که چنانچه بدون ارزیابی زیستمحیطی به مرحله اجرا درآید، به تخریب بخشی از جنگلهای هیرکانی منجر خواهد شد.
حکم کشیده شدن جاده از دل جنگلابر در هیات دولت در حالی مطرح شده است که گذشته از گروههای محیطزیستی، مسئولان سازمان محیطزیست و منابع طبیعی هم از تخریب این جنگلهای بکر هیرکانی اظهار نگرانی میکنند.
چند هزار سال از عمر جنگلهای هیرکانی ابر میگذرد. در این سالها این جنگل بهیاد نمیآورد که عدهای بخواهند از دل سبزی بیحدش جادهای بکشند تا روستای «شیرینآباد» منطقه خوشییلاق را به «علیآباد» استان گلستان وصل کند تا این جاده میانبری باشد برای کم کردن زمان مسافرت و شاید بهانهای برای تصرف زمینهایی که با کشیدهشدن جاده قیمتشان چند برابر میشود.
این درحالی است که دولت هم لایحهای را مورد بررسی قرار داده تا بعد از ارزیابی محیطزیستی مجریان پروژه، این جاده واسطه وصل شیرینآباد و علیآباد شود؛ منتها از دل ابر.
کشیده شدن جاده از دل جنگل ابر بحث جدیدی نیست و بیش از دو دهه از مطرح شدن آن میگذرد؛ ولی در این میان هر بار به دلایلی رد شده و به مرحله اجرایی نرسیده است.
مهندس کاظم نصرتی، رئیس سابق سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در اینباره به خبرگزاری میراث فرهنگی گفت: «سازمان منابع طبیعی از ابتدا با این طرح مخالف بود. ما هم آن زمان سه بار برای بازدید به منطقه رفتیم و بهخاطر آنکه تخریب بخش وسیعی از جنگل را در بر داشت حتی مطالعه روی این طرح را متوقف کردیم.
کشیده شدن این جاده از نظر اقتصادی و زیستمحیطی به هیچوجه بهصرفه نیست. از طرف دیگر اگر توجیه آنها وصل شدن استان سمنان به گلستان باشد، جادههای دیگری مثل آزادشهر به شاهرود هست که رفت و آمد هم در آن جریان دارد.»
شنیدهها حاکی است که قرار است کنار این جاده مهمانسرا و هتل هم ساخته شود، عدهای هم به دنبال اخذ اجازه برای اجرای این پروژهها هستند. این در حالی است که تورهایی که هماکنون به این منطقه میروند یکی از ویژگیهای لذتبخش منطقه ابر را چادر زدن در دل جنگلهای خنک و خوش آب و هوای این منطقه میدانند و به نظر نمیرسد که اگر هتلی هم بخواهد در این منطقه ساخته شود، مورد توجه گردشگران قرار گیرد.
نصرتی در رابطه با بحث سوءاستفاده از منابع طبیعی به بهانه گردشگری میگوید: «طبیعت مثل بدن انسان میماند که اگر امری به زور به آن تحمیل شود، پس میزند.
متاسفانه گروهی بهنام گردشگری به دنبال سوءاستفاده از منابع طبیعی هستند که باید به نحوی جلوی آنها را گرفت. لذت اکوتوریسم به بودن در دل طبیعت است و اجرای این طرحها موجب تخریب طبیعت.»
یک منبع آگاه در اداره راه و ترابری استان گلستان که نخواست نامش فاش شود با اشاره به انجام فاز اول این پروژه به خبرگزاری میراث فرهنگی گفت: «مسیریابی برای احداث این جاده انجام شده است؛ ولی منابع طبیعی جلوی بررسیهای بعدی برای اجرایی کردن عملیات راهسازی را گرفته است.
اشکال کار در این پروژه آن است که منابع طبیعی و محیطزیست کلیگویی میکنند و خط قرمزهایشان برای ما مشخص نیست. اگر ما این خط قرمزها را بشناسیم هیچ موقع به تخریب جنگل راضی نمیشویم.»
به گفته این منبع آگاه ارزیابی زیستمحیطی این پروژه هنوز به دست اداره راه و ترابری هم نرسیده و مطالعات همچنان ادامه دارد. با این همه راه و ترابری هم مجری دستورات است و حکم اجرای این پروژه هم در سفر استانی رئیس جمهوری به استان گلستان صادر شده است.
با وجود آنکه بهظاهر کار از کار گذشته و مقدمات ساخت این جاده در حال انجام است، اما انجمنهای مردمنهاد هنوز امید به آگاهسازی عمومی دارند تا مگر از این طریق جلوی اجرای این طرح را بگیرند. امید دیگری هم هست؛ محیطزیست و منابع طبیعی با وجود تمام فشارها میتواند به دلیل مخرب بودن این طرح، حکم به ابطال آن بدهد.
دکتر قربان شهریاری، رئیس اداره حفاظت محیطزیست استان گلستان نیز در این رابطه و امکان ابطال این طرح میگوید: «هیات دولت از مسئولان این پروژه ارزیابی محیطزیستی خواسته است که هنوز به هیات دولت تحویل داده نشده. محیطزیست و منابع طبیعی هم باید در این رابطه به ارزیابی محیطزیستی بپردازند. ما تاکنون موافقت خود را با این طرح اعلام نکردهایم و میدانیم که منابع طبیعی هم با این طرح موافق نیست.»
جنگل کهنسال ابر از پس حادثهای هنوز باقی و پابرجاست که نسل دایناسورها را منقرض کرد و این شاید یکی از دلایلی باشد که ایران میخواهد قسمتهایی از آن را در فهرست طبیعی یونسکو ثبت کند.
فکرش را بکنید قرار است این جاده از دل درختانی بگذرد که گوششان روزی صدای دایناسورها و موجودات ماقبل تاریخ را میشنید.
حال باید کمی صبر کرد و دید که آیا فشارهای عدهای معدود به ثمر مینشیند و ابر دوپاره میشود و یا آنکه آگاهسازی عموم، بارانی میشود از جنس همراهی که جلوی سیل زیادهخواهی عدهای را میگیرد و ابر را همچنان پاک و بکر نگه میدارد.